Inhoudsopgave
Doel
Het op eenduidige wijze uitvoering geven aan de voor- en nazorg van een tri-lumen enterale duodenumsonde.
Toepassingsgebied
Verpleegafdelingen binnen het Albert Schweitzer ziekenhuis.
Bevoegdheden
Specialist, arts-assistent, verpleegkundigen, verzorgenden IG.
Verzorging tri-lumen enterale sonde | 1 | 2 | 3 |
Opdracht verstrekken tot plaatsen tri-lumen enterale sonde | x | | |
Patiënt informeren over het plaatsen van de sonde | x | x | x |
Inbrengen tri-lumen enterale sonde | x | | |
Verzorging tri-lumen enterale sonde | | x | x |
Verklaring bevoegdhedenmatrix:
1 = medisch specialist / arts assistent
2 = verpleegkundige/ verzorgende IG
3 = leerling verpleegkundige of stagiaire
De leerling verpleegkundige of stagiaire mag deze handeling verrichten nadat aan de volgende drie voorwaarden is voldaan:
- de theorie op school is behaald
- deze handeling is middels een leerdoel in de praktijk behaald
- de werkbegeleider is akkoord dat de leerling / stagiaire deze handeling verricht.
Werkwijze
Indicaties
- sondevoeding toedienen via het duodenum
- gelijktijdig voeding toedienen en de maag hevelen
- maagontledigingsstoornissen
Contra-indicaties
- ileus
- te nauw neusgat
- aandachtspunt: stollingsstoornissen
Voorbereiding
De specialist/ arts-assistent/ verpleegkundige/ verzorgende IG:
- licht de patiënt in over dag en tijdstip van het plaatsen van de sonde
- geeft uitleg van de manier van inbrengen van de sonde
Op ICU/CCU/scopie-afdelingen:
- Verzamel de volgende benodigdheden:
● Fixomull pleister
● Celstofmatje
● Drainage zak
● Blaasspuit
● Afzuigsysteem (zo nodig)
● Medicatie ter sedatie volgens afspraak arts
- De arts neemt onderstaande benodigdheden mee:
● Tri-lumen enterale sonde met;
■ Voedings lumen (duodenaal/jejunaal)
■ Decompressie lumen (gastraal)
■ Beluchtingslumen (gastraal)
- Leg de patiënt in de door arts afgesproken houding (meestal linkerzijde)
- Leg onder het hoofd van de patiënt een celstofmatje
- Dien medicatie toe ter sedatie van de patiënt in opdracht van de arts
Uitvoering
De MDL-arts:
- plaatst de sonde bij de patiënt met behulp van een gastroscoop
- fixeert de sonde met behulp van een fixomull pleister
Bij een enkellumen- enterale duodenumsonde kan de voeding direct op het lumen aangesloten worden.
Bij een trilumen- enterale duodenumsonde geldt het volgende:
De verpleegkundige/ verzorgende IG desinfecteert de handen en:
- sluit (indien van toepassing) de sondevoeding aan op de voedingslumen (‘intestinaal’)
- start de sondevoeding volgens afspraak arts en diëtiste, maakt hierbij gebruik van een sondevoedingspomp.
- spuit voedingslumen “intestinaal” door met 20 ml lauw kraanwater;
■ 6 keer per dag (verwerk dit ook in het activiteitenplan in HIX)
■ voor en na het toedienen van medicatie door de sonde
- spuit hevellumen 1 keer per dag door met 20 ml lauw kraanwater
- vervangt (indien nodig) de fixatiepleister aan de neus; gebruikt hiervoor een specifieke neuspleister of fixomull
- draagt er zorg voor dat sonde goed gefixeerd is en hierdoor niet gemakkelijk uit de neus glijdt.
Nazorg
Handel bij (dreigende) verstopping als volgt;
● spuit lumen extra door met lauw/ warm kraanwater, gebruik hiervoor een 5 ml spuitje
● spuit lumen door met Natriumbicarbonaat 4, 2% (Natriumbicarbonaat heeft soms nog na een aantal uren effect). Alleen indien verstopping NIET is op basis van medicatie!
● gebruik nooit een voerdraad (mandrijn) om sonde doorgankelijk te maken, ivm perforatiegevaar
- Past ten minste 3 keer per dag mondverzorging toe
- Observeer of er decubitus ontstaat aan de neusvleugel
Rapportage
De verpleegkundige/ verzorgende IG:
- rapporteert in HIX de relevante gegevens:
● verwerkt het doorspuiten van het lumen in het actieplan
● noteert hoeveelheid vochtverlies via de maaghevel
● fixatieplaats/ markering van de sonde bij de neus
● verloop van het toedienen van de sondevoeding
Complicaties
Bij het optreden van complicaties: altijd direct een arts waarschuwen
- slijmvliesbeschadiging
- gastro-intestinale bloeddingen
- decubitus op de neusvleugel
- uitglijden van de sonde, zodat voedingssonde niet meer in duodenum ligt en hierdoor de sondevoeding via de maaghevel er weer uit komt.
Hergebruik sonde
Gooi een duodenumsonde of triple lumen sonde die eruit valt bij klinische patienten (maar nog wel goed functioneerde) niet weg maar gebruik opnieuw bij de desbetreffende patiënt. Na doorspoelen kan de sonde hergebruikt worden en op de endoscopie afdeling opnieuw worden ingebracht.
Bijzonderheden
- Een tri-lumen enterale sonde is een sonde met drie lumens:
● voedingslumen (duodenaal/ jejunaal) - “intestinaal”
● decompressielumen (gastraal) – uiteinde heeft een witte dop waaraan een zakje kan worden aangesloten.
● beluchtingslumen (gastraal) – “belueftung”
- Medicatie via voedingslumen;
● Kies in overleg met de arts voor een mogelijke alternatieve medicatie toedieningsvorm
● Dien zo mogelijk medicatie in oplossing via voedingslumen toe, overleg hiervoor zonodig met de apotheker
- spuit geen (kool-)zuurhoudende vloeistoffen (spa rood of vruchtensap) door de sonde ivm uitvlokken van eiwitten
- de tri-lumen enterale sonde kan maximaal 6 weken in situ blijven
- Er wordt via een tri-lumen enterale sonde alleen continue gevoed, dus niet via porties sondevoeding
- de pylorus (maaguitgang) ligt op zo’n 65-70 cm vanaf de neuspunt. De afstandsmarkering staat op de maaghevelsonde en geeft de punt van deze sonde aan; het duodenumextensiedeel is zo’n 30cm langer.
Bijbehorende documenten
Literatuur
- Fresenius-kabi; gebruiksaanwijzing bij de “freka-trelumina”-sonde
Comments