Doel
Het op eenduidige wijze uitvoering geven aan het assisteren bij het inbrengen van een tracheostoma.
Toepassing
ICU/CCU binnen het Albert Schweitzer ziekenhuis.
Bevoegdheden
| 1 | 2 | 3 |
opdracht arts | X | | |
voorbereidende handelingen | | X | X |
assisterende handelingen | | X | X |
nazorg handelingen | | X | X |
Verklaring bevoegdhedenmatrix:
1 = intensivist
2 = Care-verpleegkundige
3 = Care-verpleegkundige i.o. / stagiaire
De Care-verpleegkundige i.o. of stagiaire mag deze handeling verrichten nadat aan de volgende drie voorwaarden is voldaan:
- de theorie op school behaald is
- deze handeling middels een leerdoel in de praktijk behaald is
- de werkbegeleider is accoord dat de leerling / stagiaire deze handeling verricht.
Verschillende soorten:
- chrirugische tracheotomie
- percutane tracheotomie
Werkwijze
* Indicaties
- langdurige beademing waarvoor een tracheostoma geïndiceerd is
- patiënt met beschadiging van het slijmvlies van de mond, tong of lippen door onder meer decubitus of infectie
- vrije toegangsweg verschaffen voor de ademhaling
- voorkomen van obstructie van de luchtweg
- verwijderen van secreet uit de bovenste luchtwegen
- vereenvoudigen van de mondverzorging
- mogelijk maken van spreken bij langdurig beademde patiënt
* Contra-indicaties
- ernstige stollingsstoornissen
- anatomische varianten als een opvallend korte nek, struma, voorliggende bloedvaten
- instabiele cervicale wervelfractuur
- wonden of infecties rond de hals
- een eerder zeer lastige oropharyngeale intubatie (is een relatieve contra-indicatie)
* Voorbereiding percutane tracheotomie:
- patiënt is zo mogelijk nuchter
- bij sondevoeding deze stoppen, maaginhoud optrekken en afhangende maagsonde aanhangen
- geef de patiënt indien mogelijk de gelegenheid om nog met partner en/of familie te praten. N.B. staak insuline ook.
Verzamel de volgende benodigdheden:
- Tracoe-inbrengset, canule is daarin bijgevoegd (bijna altijd standaard maat 8, alleen bij ‘kleine dame’ maat 7).
- Blue Rhino inbrengset alleen in overleg met de arts die de canule gaat inbrengen (in principe niet nodig, arts kan het prettig vinden om erbij te hebben).
- de bronchoscoop wordt klaargelegd door de intensivist
- steriel gatdoek
- afdek laken
- steriele jas
- huiddesinfectans
- steriele handschoenen
- celstofmatje
- lokaal anaestheticum; Lidocaïne 2% met Adrenaline 1 : 200.000
- 1 ampul Etomidate, 1 ampul Rocuronium (esmeron) in overleg met de intensivst betreft dosering.
- Propofol om indien er verslapt wordt met Esmeron de patiënt 1 uurtje diep gesedeerd dient te worden
- gekromde kocher, anatomisch (kocher met gekromde pootjes)
- zakje steriel NaCl 0.9% van 100 ml
- steriele gazen 10 x 10 cm
- opzuignaald, groene naald en 10 cc spuit
- tracheostomabandje
- Metalline 6x7 kompres
- 2x 10 cc spuitje (voor cuff tube en voor cuff trach)
- stethoscoop
- uitzuigbenodigheden controleren
- gesloten zuigsysteem voor tracheostoma.
Bij trachmaat 7, uitzuigsysteem ch 12
Bij trachmaat 8, uitzuigsysteem ch 14
- controleer beademingsmachine of zet deze klaar
- watersset met end tidal CO2 meter en swiffel mét uitzuigpoort (normale swiffel op watersset zit géén uitzuigpoort op).
- end tidal CO2 meter
- intubatie bak
- lanrynchoscoop met blad 3 en 4
- schaar
- spuit noradrenaline met perfusorlijntje
- swiffel met ‘gaatje’
* Uitvoering percutante tracheotomie:
- patiënt wordt beademd met 100% zuurstof
- leg celstofmatje en zonodig een handdoekrolletje onder de nek
- positioneer patiënt in rugligging met iets overstrekte hals of in overleg met arts
- desinfecteer de huid
- arts geeft lokaal anaestheticum, assisteer de uitvoerend intensivist
- controleer tijdens de inbrengprocedure bloeddruk, hartritme, ademhaling en SaO2
- na inbrengen van de canule de trachea éénmalig uitzuigen
- beademingsmachine aansluiten
- arts controleert ademgeruis
- canule wordt gefixeerd met bandje (2 vingers ruimte tussen canule fixatiebandje en huid)
- breng Metalline 6x7 kompres aan rond canule
* Nazorg percutane tracheotomie:
- help de patiënt in de gewenste houding
- X-thorax laten maken om de ligging van de canule en eventuele complicaties te beoordelen
- FiO2 instellen op oorspronkelijke stand
- Vervang het gewone gesloten zuigsysteem voor systeem voor tracheostoma
- hervat sondevoeding
- pijnbestrijding eerste 24 uur
- wees de eerste 24 uur voorzichtig met wisselligging en terughoudend met mobiliseren. Overleg zonodig met de arts.
- controleer op nabloeding
- rapporteer de relevante gegevens in het PDMS
- Tijdens elke dienst cuffdruk meten. (wanneer er lekkage van de cuff is ondanks voldoende cuffdruk, moet een verlengde canule overwogen worden).
* Voorbereiding chirurgische tracheotomie:
- patiënt is zo mogelijk nuchter
- bij sondevoeding deze stoppen, maaginhoud optrekken en afhangende maagsonde aanhangen
- geef de patiënt indien mogelijk de gelegenheid om nog met partner en/of familie te praten
- overleg met de OK over de tijd en licht de familie hierover in
- de patient transport klaar maken zie hiervoor protocol transport IC patient
* Uitvoering chirurgische tracheotomie:
- patiënt wordt overgedragen aan de anethesist
- de anesthesist en anesthesie-verpleegkundige nemen de patient mee.
* Nazorg chirurgische tracheotomie:
- help de patiënt in de gewenste houding
- X-thorax laten maken om de ligging van de canule en eventuele complicaties te beoordelen
- Beademing instellen volgens afspraak arts
- Vervang het gewone gesloten zuigsysteem voor systeem voor tracheostoma
- hervat sondevoeding
- pijnbestrijding eerste 24 uur
- De eerste 24 uur wordt de patient niet gedraaid
- controleer op nabloeding
- rapporteer de relevante gegevens in het PDMS
Complicaties
- nabloeding
- perforatie van achterwand trachea naar de oesofagus toe
- pneumothorax (zeldzaam)
Literatuur
- oorspronkelijke protocollen van het voormalige Drechtsteden - en Merwede ziekenhuis
- Bouwma, M. e.a., Bouwstenen van gezondheidszorg; vaardigheden specifiek verpleegkundige; deel 1 voorbehouden handelingen, Boonstafleu / Van Loghum, Houten, 1998
- Gordon, M., Verpleegkundige diagnostiek; proces en toepassing, Elsevier/ De Tijdstroom, Maarssen, 1998
- Abrahamse ,C.A. e.a., Verpleegtechnische handelingen 1; deelkwalificatie 402, Nijgh Versluys, Baarn, 2002
- Abrahamse ,C.A. e.a., Plannen van verpleegkundige zorg, Nijgh Versluys, Baarn, 1997
- Weert ,R. de, Basisboek operatieve zorg en technieken, Elsevier/ De Tijdstroom, Maarssen, 1999
- Peet ,R. van der, Verplegen theorie en praktijk, De Tijdstroom, Utrecht, 1996
Comments